BRAIS NOVOARI elkarrizketa, Musika Bulegoa saria 2021 “Hunkigarria da musikan ikuspegi eta diziplina desberdinetatik aritzen diren pertsonen aintzatespena sentitzea”

Iaz saritua izan zinen. Zer esan nahi du zuretzat horrelako sari bat jasotzeak?

Sari honen berri eman zidatenean, harridura eta poz handiz hartu nuen. Beti da hunkigarria musikan ikuspegi eta diziplina desberdinetatik aritzen diren pertsonen aintzatespena sentitzea, sari hauek ematen dituen epaimahaiaren kasuan bezala.

Poztasun berezia sentitu nuen, halaber, saritutako lanarengatik “Madera Quemada”. Gitarra bakarlari eta elektronikorako pieza da. Duela denbora batetik hona, musika-tresna akustikoak eta prozedura elektroakustikoak (zuzeneko elektronika zein aurrez grabatutako material elektroakustikoa duten audio-pisten exekuzio sinkronizatua eta zuzeneko interpretazio instrumentala) uztartzen dituzten obren konposizioan ari naiz zentratzen. Horrelako lan batean sari hau jasotzea bultzada handia da aspalditik murgilduta nagoen sormenaren norabide honetan. Musika-tresnetarako konposatzeari uko egin gabe, jakina, kontzertu-obretan elementu elektroakustikoak edo/eta ikus-entzunezkoak musika-tresnekin eta talde instrumentalekin batera sartzea ikertzen eta lantzen jarraitu nahi dudan bidea da.

Konpositorea zara. Zelan definituko zenuke zeure burua konpositore gisa?

Galdera honen helburua gehien identifikatzen naizen konposizio-estiloa aipatzea dela imajinatzen dut.

Etiketen oso lagun ez banaiz ere, ikuspegi hori kontuan hartuta, Musika Garaikideko konpositore gisa definituko nuke neure burua. Musika Garaikidea, XX. mendeko mendebaldeko konposizio-tradiziotik eta Musika Klasikotik betidanik datorren egungo konposizio-korronte gisa ulertuta, kontserbatorioetan eta unibertsitateetan irakatsia eta musika-taldeek zabaldua, hala nola orkestrek, ganbera-taldeek eta bakarlariek, diziplina arteko instituzioekin batera, opera eta ballet edo/eta dantza garaikide antzokiak, besteak beste.

Horrez gain, duela urte batzuetatik hona musika elektronikoaren korronte esperimentalen (Ambient, zaratakeria, IDM, elektronika progresiboa, etab.) eta bideo-artearen inguruan egin dudan pixkanakako hurbilketa ere aipatuko nuke, horiek aztertuta egungo kontzertuko musika garaikidean korronte horietako elementuak erabili ahal izateko.

Ez da gauza bera musika sortzea zuk zeuk jotzeko edo beste batek interpretatuko duen musika sortzea. Zer sentitzen duzu beste norbaitek zure musika jotzen duenean?

Norberak ikasi ez dituen musika-tresnetarako musika-konposizioa eta, jakina, hainbat musikarik eta musika-tresnak osatutako musika-taldeentzako konposatzeko aukera musikagile baten lanaren alderdirik interesgarrienetakoa da, zalantza barik. Hainbat musika-tresna konbinatuz, bakoitzaren tinbreez ez ezik, konbinazio horien ondoriozko tinbre berriez ere goza dezakegu. Obra berean musika-tresna desberdinetarako konposatzeak soinu-mundu berriak sortzeko aukera izatea dakar neurri batean, horietako bakoitzaren tinbreen konbinaziotik eratorritako meta-instrumentu multzoa.

Bestalde, konposatzen dudan musika beste pertsona batek edo batzuek jotzea dago. Interpretearen aurrean esker ona sentiarazten dit, idatzi dudan horretan arakatzen ematen baitu denbora. Aitortu behar dut azken urte hauetan benetan zorionekoa izan naizela lan egin ahal izan dudan interprete guztiekin, beraientzat idazten nuen horretan beti jarri duten interesarengatik eta ahaleginarengatik. Eta interpreteekin lan eginez ikasten dena ere oso interesgarria da. Eta ez bakarrik menperatzen duten musika-tresnaren maila teknikoan (horretan ere bai), baita musikaren ikuspegitik proposatu dudana ulertzeko duten modua entzuteari dagokionez ere. Hori ulertzeak eta horri buruz hitz egiteak biziki aberasten du konpositore gisa dudan sormen gaitasuna.

Zure sorkuntzak lan handiaren ala inspirazioaren emaitza dira?

Biak, nolabait esanda. Dena den, nire ustez, inspirazioa sormen-prozesuan gertatzen diren saiakuntza- eta errore-prozesuak definitzeko modua da. Azkenean, “inspirazioa agertzen den” egun hori uste dut askotan lanez beteta egon diren eta ideiak eta materialak baztertu ditugun aurreko egun askoren emaitza dela.

Egia da egun batzuk besteak baino hobeak direla. Osasuna, aldartea, gure inguruneko arazoak, lo egin ahal izan dugun ala ez… kontuan hartuta, egun batzuetan errazagoa da lanean kontzentratzea beste batzuetan baino. Baina etengabeko lanarekin bakarrik aurki daiteke inspirazio hori, sormen-lanaren prozesuaren ondorioa da, hau da, ideiak alde batera utzi eta baztertzen jakitea, azken emaitzan islatzen dena bezain lan garrantzitsua edo garrantzitsuagoa da.

Zein proiektu duzu aurreikusita 2022rako?

Zorionez hainbat gauza lantzen ari naiz, eta guztiak elektronika eta musika-tresna akustikoak uztartzen dituztenak. Esan dezaket, pianorako eta elektronikarako lan ziklo batean ari naizela, txisturako, akordeoi mikrotonalerako, perkusiorako eta elektronikarako lan bat berrikusten ari naiz, saxofoi eta akordeoirako duo bat eta baita akordeoia eta elektronikarako eta ensemble eta elektronikarako kontzertu bat ere, perspektiban ditudan beste proiektu batzuk ahaztu gabe.