2024ko balantzea eta etorkizuna Euskal Herriko musika sektorean

Euskal musikako eragile ezberdinek sektorearen osasunari eta etorkizunari buruzko hausnarketa egiten dute Musika Bulegoa Elkartearentzat.

Euskal Herriko musikaren sektoreak 2024a zifra errekorrekin agurtu du. Musika-jarduera ugariak sektorearen erresilientzia- eta berrasmatze-gaitasuna islatzen du. Sarreren salmenta (% 25 igo zen), streaming-aren kontsumoa eta zuzeneko emanaldien sendotasuna funtsezko ardatzak izan dira eta sektoreko adituek 2024a azken hamarkadako onenetakoa dela adierazi dute. Hala ere, arrakasta horrekin batera, musikak 2025era begira aurre egin behar dien erronkak daude, musikaren iraunkortasuna eta ekitatea bermatzeko.

Arrakasta eta dinamismo handiko urtea

Amaia Ispizua Musika Industriaren Elkarteko lehendakari eta Get In-en promotorearen arabera, 2024 “musika sektorearentzat urterik onenetakoa” izan da. Sarreren salmentak % 25 igo ziren aurreko urtearen aldean, eta streaming bidezko musikaren kontsumoak goranzko joerari eutsi zion. Gainera, ikusleek gero eta interes handiagoa erakutsi zuten zuzeneko ikuskizunekiko, askotariko ehun artistikoa sendotuz, emakume sortzaile eta artista berrien protagonismo nabarmenarekin.

Gotzon Uribek, Kultura Liveko presidenteak, musika sorkuntzaren urte oparoa ere nabarmendu du, talde askoren agerpenarekin eta kontzertu-aretoetan gero eta publiko handiagoa erakartzen duen tokiko eszenarekin.

Diskografiaren alorretik, Andres Camio “Jitu” Elkar argitaletxeko musika arloko arduradunak sektorearen dinamismoa azpimarratu du eta “musika kulturaren motor nagusi gisa berresten” dela eta “sorkuntza ez dela krisian dagoena” esan du. Halaber, Elkarren estudio berria eta Fermin Muguruzaren “40 urteko bira” aipatu ditu, eta biniloaren garrantzia azpimarratu du, ingurune digital azeleratu batean jarraitzaileak izaten jarraitzen duen formatu gisa.

Aurrerapenak eta lorpen sektorialak

Sara Azurza musikariaren eta Musikariko lehendakariaren arabera, Artistaren Estatutuaren pean PFEZren erreforma onartzea mugarri garrantzitsua izan da. Neurri horrek aukera ematen du artisten laneko aldizkakotasuna eta diru-sarrera irregularrak kontuan hartzeko, sektorearen fiskalitatean mugarri bat ezarriz.

Bestalde, Helga Ariasek, Musikagileak elkarteko presidenteak, euskal musika garaikidearekiko interes gero eta handiagoa ospatzen du, bai nazio mailan, bai nazioartean. Zikloak eta jaialdiak sendotu izana nabarmendu du, baina iraunkortasuna bermatzeko erakundeen babes sendoagoen beharra azpimarratu du.

Erronkak eta etorkizunari begira

Arrakasta izan arren, sektoreko ahotsak bat datoz aurre egin beharreko erronka handietan. Horien artean dago kontzertu-aretoei laguntzea, bideragarritasun ekonomikoko arazoei aurre egin behar baitiete, kostu operatiboak handitu egin direlako eta jaialdi handiak direla eta. Lan-baldintzak eta profesionalizazioa ere lehentasunezkoak dira: Artistaren Estatutuaren ezarpenean aurrera egitea eta teknikarientzat hitzarmen arautzaile bat sinatzea funtsezkoa da sektorea duintzeko. Alvaro Sanz ABS Iluminación-eko zuzendariak espero du teknikarien lan-harremanak arautuko dituen hitzarmena “berandu baino lehen errealitate bat izatea”.

Era berean, ez dute begi-bistatik galtzen mehatxu eta aukera berriak planteatzen dituen adimen artifiziala, hala nola streamingean eta musika-sorkuntzan duen eragina.

Beste erronka garrantzitsu bat genero-berdintasuna sustatzea da, gehienbat gizonak buru dituen sektore batean, eta, aldi berean, euskara babestea mundu globalizatu batean. Musika-konposizioak dokumentatzea eta artxibatzea ere funtsezkoa da, Euskal Herriaren historia musikal aberatsa babestuko duen ondarea sortuz. Azkenik, finantzaketa publikoa eta pribatua indartu behar dira, ekosistema iraunkorra bermatzeko eta artista berriei zein finkatuei laguntzeko.

Agus Barandiaranek, Korrontziren sortzaileak, artista berrientzako laguntza eta kultur finantziazioa indartzeko deia egin du, musika negozio jasangarria bermatzeko. Bien bitartean, Gotzon Uribek tokiko sortzaileak ikusarazi eta haien garapena sustatu nahi du.

Euskal musikaren sektoreak baikortasunez egiten dio aurre 2025ari. Amaia Ispizuak ondorioztatu duenez, “erronka handiak musika merezi duen funtsezko tokian kokatuko duen elkarte-sare sendo batekin bakarrik gainditu ahal izango dira”.